Rzecz wstępna
Bartłomiej Radziejewski
Polska polityka coraz bardziej rozmija się z rzeczywistością. Z jednej strony – otwierają się do niedawna niewyobrażalne perspektywy międzynarodowe. Ameryka ponownie zainteresowała się Europą Środkową i wskazuje na nas jako na regionalnego lidera, a wokół Bałtyku powstają, w reakcji na rosyjski imperializm, zręby nowej wspólnoty bezpieczeństwa, w której jesteśmy mile widziani. Sama Rosja jest pod coraz większą presją ze wschodu i południa, pozycja Niemiec też znacząco słabnie. Wszystko to tworzy przestrzeń dla znacznie bardziej podmiotowej polityki Warszawy.
Z drugiej strony – mamy słabnącą gospodarkę i perspektywę zapaści finansowej. Tymczasem rząd Donalda Tuska nie ma żadnego pomysłu ani na wykorzystanie pierwszego, ani na zaradzenie drugiemu. Co więcej, dobrowolnie redukuje podmiotowość (śledztwo smoleńskie, zmiany w konstytucji, pakiet Euro Plus) i osłabia szanse rozwojowe. Kreatywna księgowość, oszczędności w stylu bankrutującej firmy, osłabienie armii, likwidacja usług publicznych na prowincji, psucie edukacji, pośpieszne prywatyzacje – składają się na obraz już nawet nie demontażu, ale demolki państwa.
Jaki jest sens tej polityki i do czego może ona doprowadzić – pytamy w dziale numeru, kreślimy też postulaty i scenariusze na czas po PO. Odpowiedzi pokazują, pomimo pesymizmu chwili, wielość możliwości – od pęknięć w obozie rządzącym po oddolne wpływanie na politykę. Korzystne odwrócenie koniunktury międzynarodowej ilustruje z kolei dział „Polska w nowym układzie geopolitycznym”.
Jakimś probierzem tego, czy będziemy potrafili te nowe szanse wykorzystać, może być to, jak obóz rządzący i przychylni mu komentatorzy postrzegają rewolucje w świecie muzułmańskim, którym poświęciliśmy trzeci blok tematyczny. Kabaretowa inicjatywa przekazania Północnej Afryce idei Okrągłego Stołu pokazała, jak bardzo nasza dyplomacja nie rozumie zmian zachodzących w świecie.
Natomiast w dziale „Idee” zajmujemy się tym razem mało znanym, ale niezwykle interesującym nurtem intelektualnym, jakim jest konserwatyzm Południa Stanów Zjednoczonych. Ciekawym zwłaszcza ze względu na pewne analogie z polskim sarmatyzmem – tym minionym i tym nowym.
Zapraszamy do lektury.
Bartłomiej Radziejewski
Redaktor naczelny
