Raport „Wskazania do usprawnienia systemu obowiązkowych szczepień finansowanych przez państwo”
W raporcie pt. Wskazania do usprawnienia systemu obowiązkowych szczepień finansowanych przez państwo analizowane są podstawy prawne kształtujące politykę szczepienną, rozwiązania funkcjonujące w wybranych państwach europejskich oraz wyzwania związane nie tylko z aspektem finansowym, lecz także z jakością świadczonych usług oraz ich efektem społecznym i gospodarczym.
W pierwszej części raportu przedstawiono tło zagadnień i przeanalizowano wpływ zapisów aktów normatywnych na przyjęte rozwiązania w obszarze polityki szczepiennej. Analizie poddano również akty nieposiadające rangi ustawy ani rozporządzenia, które zawierają wytyczne odnośnie kierunku projektowania przepisów.
Dokonano analizy porównawczej Programu Szczepień Ochronnych (PSO) w Polsce
z kalendarzem szczepień obowiązującym na terytoriach Czech i Litwy. Zbadano czynniki wpływające na obserwowany ostatnio spadek liczby szczepień, w tym działania ruchów antyszczepionkowych.
Oszacowano również koszty ponoszone z budżetu państwa na system obowiązkowych szczepień – poddano je ocenie oraz przeanalizowano alternatywne systemy finansowania szczepień w innych państwach. Autorzy w analizie uwzględnili również organizację szczepień ochronnych w krajach UE oraz kary finansowe
i niefinansowe za uchylanie się od szczepień.
Z analizy dokumentów rządowych (takich jak m.in. Dokument Polityka Lekowa Państwa – PLP 2018–2022) oraz działań podejmowanych w ostatnich latach wynika, że instytucje publiczne zdają się rozumieć, że lepiej zapobiegać niż później leczyć. Systematyczny i stały wzrost wydatków na zakup szczepionek jest dobrym kierunkiem
i należy ten trend kontynuować. Koszty związane z leczeniem chorób zakaźnych są bowiem wielokrotnie wyższe, niż koszty finansowe prowadzenia sprawnej i skutecznej polityki szczepiennej. Coraz częściej (i słusznie) brane są tu pod uwagę nie tylko czynniki finansowe, lecz także społeczne i gospodarcze.
Aby optymalizować polski program szczepień konieczne jest też prowadzenie stałego monitoringu sytuacji epidemiologicznej w społeczeństwie i skuteczne reagowanie na pojawiające się zagrożenia. Można to osiągnąć poprzez korygowanie kalendarza szczepień obowiązkowych i uzupełnianie go odpowiednimi w danym momencie szczepionkami.
Rosnąca rola polityki szczepiennej wymaga skutecznej edukacji i transparentnego informowania społeczeństwa. W dobie pogłębiającego się kryzysu zaufania do dokonań naukowych należy prowadzić szeroko zakrojoną, uczciwą i skuteczną politykę informacyjną.
Raport powstał ze wsparciem Pfizer Polska sp. z o.o.
