Apteka dla farmaceuty – komentarz Fundacji Republikańskiej do propozycji zmian w ustawie Prawo farmaceutyczne
Fundacja Republikańska rekomenduje odrzucenie poselskiego projektu zmian w ustawie Prawo farmaceutyczne. Uważamy, że koncepcja tzw. „apteki dla farmaceuty” jest bardzo szkodliwa dla pacjentów. Jej realizacja doprowadzi do istotnych podwyżek cen leków. Jest to rozwiązanie całkowicie sprzeczne z ideą swobodnej konkurencji i wolności prowadzenia działalności gospodarczej. Poniżej zamieszczamy podsumowanie naszego komentarza do rzeczonego projektu ustawy.
Pomysłodawcy projektu nowej ustawy, planujący zmiany na rynku aptecznym, mówią o konieczności ograniczenia ekspansji sieci aptecznych i pomocy małym aptekom. Spełnieniem tych postulatów nie jest bynajmniej wprowadzenie zasady „apteka dla farmaceuty”, która może zdestabilizować polski rynek dystrybucji leków. Nie jest nim również administracyjne ograniczanie rozwoju sieci aptek, które są mocno rozdrobnione i reprezentują w zdecydowanej większości polski kapitał.
Rzeczywistą walkę z patologiami występującymi na rynku aptecznym, czy szerzej – na rynku farmaceutycznym, zapewnić powinny nie radykalna ingerencja w prawo własności lub wolność gospodarczą, lecz przede wszystkim wzmocnienie i usprawnienie funkcjonowania inspekcji farmaceutycznej.
Kontrolę rozwoju sieci zapewniłoby zaś wprowadzenie rzeczywistych rozwiązań antykoncentracyjnych i przeniesienie nadzoru nad tym procesem do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który jest, w odróżnieniu od inspekcji farmaceutycznej, instytucją mającą odpowiednie kompetencje i narzędzia.
Pomocy małym, rodzinnym aptekom nie należy zaś upatrywać w likwidacji efektywniejszej od nich konkurencji, lecz we wzmocnieniu ich pozycji wobec dostawców – wielkich hurtowni oraz producentów farmaceutyków w zdecydowanej większości globalnych korporacji.
Ponadto proponowane rozwiązania przyniosą istotne szkody dla wizerunku Polski jako stabilnego i przewidywalnego miejsca do inwestowania.
Ograniczenie liczby otwierania nowych aptek w połączeniu z ograniczeniami geograficznymi doprowadzi do realnej i istotnej utraty wartości wszystkich sieci aptek. Wobec niejasnych przepisów w zakresie obejmowania praw przez nowego właściciela, takie podmioty staną się praktycznie niezbywalne, z uwagi na wysokie ryzyko związane z zakupem przedsiębiorstwa niepewnego uzyskania wymaganych zgód ze strony nadzoru. Mogłoby to oznaczać konieczność masowych zwolnień i odszkodowań, a także istotne ograniczenie konkurencji, co zapewne wpłynęłoby na ceny leków. Obecny wysoki stopień regulacji pod względem bezpieczeństwa pacjentów wydaje się być wystarczającym mechanizmem, który w administracyjny sposób wpływa na rynek i zapewnia wysokie standardy tak istotne dla zdrowia i życia pacjentów. Natomiast wprowadzenie regulacji na poziomie struktury właścicielskiej wydaje się być działaniem szkodliwym i bardzo ryzykownym.
Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe fakty oraz analizy wpływu wprowadzenia proponowanych regulacji na rynek aptek, jako Fundacja Republikańska proponujemy odrzucenie tego projektu oraz ponowne – i tym razem szczegółowe – przeanalizowanie tematu.
