Cykl: pomysł na emerytury: Korea Południowa
System emerytalny w Korei Południowej
Koreański system wykształcił się około 20 lat temu. Jest on dość specyficzny, ponieważ tworzy go tak naprawdę kilka równoległych systemów. Największy z nich, dla zatrudnionych w sektorze prywatnym, zbudowany jest na 3 filarach:
- publiczny,
- zawodowy,
- prywatny.
Pierwszy filar to system z grupy defined benefit czyli ze zdefiniowanym świadczeniem. Obejmuje on około 53% siły roboczej, nie należą do niego osoby o niskim dochodzie, samozatrudnieni z niezadeklarowanym dochodem oraz pracownicy czasowi. Osoby te nie są objęte publicznym filarem emerytur, mogą jednak oszczędzać na własną rękę (składki dobrowolne do I lub II filaru). Składka wynosi 9 % (dzielona równo między pracownika i pracodawcę), a świadczenia składają się z części podstawowej oraz powiązanej z zarobkami. Wiek emerytalny od 2033 roku będzie wynosił 65 lat.
Kolejny filar to dwa zawodowe programy emerytalne. Program „odprawowy” to składki płacone obowiązkowo przez przedsiębiorstwa o zatrudnieniu powyżej 5 osób na rzecz swoich pracowników. Składka wynosi 8,3% i jest powiązana ze znacznymi zwolnieniami podatkowymi. Aby być upoważnionym do tego rodzaju świadczenia, pracownik musi być stale zatrudniony przez co najmniej rok. Świadczenia wypłacane są na ogół w formie tzw. raty balonowej (jedna płatność całej sumy) po odejściu z firmy.
Program korporacyjny jest dobrowolny, mogą do niego przystąpić również przedsiębiorstwa o zatrudnieniu poniżej 5 osób. W stosunku do „odprawowego” program ten jest substytucyjny. Jest on nieco bardziej liberalny. Dostępne są formy zarówno ze zdefiniowaną składką jak i zdefiniowanym świadczeniem. Pracodawcy są zobowiązani do minimalnej płatności 1/12 wypłaty. Ponadto pracownicy sami mogą wpłacać składki. Firmy, które zatrudniają mniej niż 30 osób mogą zastąpić ten program indywidualnymi kontami emerytalnymi pracowników.
Prywatne programy to różnego rodzaju fundusze emerytalne, których w Korei Południowej jest ponad 100.
Obok opisanego powyżej systemu emerytalnego istnieje w Korei Południowej kilka innych, między innymi dla żołnierzy, dla nauczycieli lub dla pracowników rządowych. Obejmują one prawie 1,5 mln osób, czyli ponad 6% siły roboczej. Składka wynosi 17% dzielona w równym stopniu między pracownika i rząd. Świadczenia pobierane z tych systemów są wyższe niż z „ogólnego”. W związku z tym pojawiają się znaczne problemy finansowe.
Dane za 2012 dla I filaru:
- Wartość zebranych składek: ok. 800 mld zł.
- Wartość wypłaconych świadczeń: ok. 220 mld zł.
- Wartość rezerw: ok. 950 mld zł.
- Koszt funkcjonowania agencji: ok. 12,6 mld zł.
- Średnia wysokość świadczenia: ok. 900 zł.
Publiczny fundusz koreański jest na trzecim miejscu na świecie pod względem wielkości aktywów. Wzrasta ona w błyskawicznym tempie, a według koreańskiej agencji emerytalnej (NPS) dzieje się tak ze względu na między innymi zmiany w regulacjach, różnice czasowe między wpływem składek a udzieleniem świadczeń oraz wzrost wysokości składki.
