Budget Watch 2013: 23% deficytu już wykorzystane!
Ministerstwo Finansów opublikowało szacunkowe dane o wykonaniu budżetu państwa za rok 2013. Przedstawione informacje nie pozwalają myśleć optymistycznie o budżecie w nadchodzącym roku, gdyż większość kluczowych wskaźników przyjmuje wartości znacznie gorsze niż w analogicznym okresie zeszłego roku.
Deficyt budżetu państwa wyniósł 8 436,9 mln zł, co przy zaplanowanych 35,5 mld zł w skali całego roku oznacza 23,7 proc. kwoty całkowitego deficytu przyjętego w ustawie budżetowej na rok 2013. Natomiast w porównaniu do wykonania budżetu za styczeń 2012, deficyt jest wyższy o ponad 3,1 mld zł. Wówczas wynosił 5,301 mld zł, co oznacza wzrost o ponad 59 proc.
Dochody budżetu państwa w styczniu 2013r. wyniosły 25 916,5 mln zł co stanowi 8,7 proc. wykonania budżetu za rok 2013. W styczniu ubiegłego roku do budżetu państwa wpłynęło 26,978 mld zł, zatem dochody budżetu były o ponad 1 mld zł wyższe niż w roku obecnym. W ujęciu nominalnym odnotowujemy spadek o 4 proc. w stosunku do poprzedniego roku.
Dochody podatkowe budżetu wyniosły w styczniu 2013r. 23 714,5 mln zł co stanowi 8,9 proc. planowanego wykonania budżetu za rok 2013. W w tym samym okresie rok wcześniej dochody były o ponad 1,76 mld wyższe i wynosiły blisko 25,48 mld zł. Państwo zanotowało spadek dochodów podatkowych, pomimo wprowadzenia w zeszłym roku podatku od kopalin. W ujęciu nominalnym dochody budżetu podatkowe są o blisko 7 proc. niższe.
Największy spadek w porównaniu ze styczniem roku 2012 dotyczy podatków pośrednich: z 22,015 mld zł do 17,628 mld zł, czyli o ponad 4,38 mld zł (spadek w ujęciu nominalnym o ponad 20 proc.). Wpływy z podatku akcyzowego spadły z 4,981 mld zł w styczniu 2012r. do 4,429 mld zł w styczniu br. Wpływy z podatku od towarów i usług, czyli najważniejszej pod względem wysokości pozycji budżetowej, spadły natomiast z 16,91 mld zł do niewiele ponad 13 mld zł, czyli o ok. 3,9 mld zł, tj. o ok. 23 proc.!
Wyższe są natomiast wpływy z podatków dochodowych: w PIT – wzrost o prawie 1 mld zł do 3,99 mld zł, a w CIT – z 1,5 mld zł do 1,92 mld zł.
Wydatki budżetu za styczeń 2013r. osiągnęły wysokość 34 353,4 mln zł, zatem były wyższe o ponad 2 mld zł niż w styczniu 2012r. (kiedy wyniosły 32 280 mln zł).
Niestety potwierdzają się nasze obawy o wykonanie budżetu w roku 2013. Najbardziej uderzający jest wzrost aż o 60 proc. deficytu budżetowego w porównaniu do stycznia 2012. Resort finansów nie opublikował do chwili obecnej harmonogramu miesięcznego realizacji budżetu, ale wynik gorszy o niemal 60 proc. niż w tym samym okresie roku ubiegłego (gdy w roku 2012 zmieścić w zaplanowanym deficycie pozwolił prawdopodobnie tylko „zastrzyk” środków z zysku NBP w wysokości 8 mld zł), wskazuje, iż należy obawiać się o wykonanie budżetu państwa na rok 2013.
Na początku tego tygodnia zostały opublikowane dane GUS, które jeszcze pogłębiają ten niepokój. Zgodnie z nimi przeciętne wynagrodzenie w gospodarce w styczniu br. było o 0,4 proc. wyższe niż rok wcześniej, co biorąc pod uwagę inflację, oznacza spadek realnej wysokości wynagrodzeń W dalszej perspektywie oddziaływać będzie to na wysokość wpływów z podatku dochodowego ale przede wszystkim zmniejsza możliwości napędzania gospodarki poprzez konsumpcję i obniża potencjał wpływów z VAT. Pierwsze symptomy tego zjawiska już są widoczne przy zestawieniu danych.
Z dużym niepokojem należy oczekiwać publikowanych w przyszłym tygodniu danych o bezrobociu. Prawdopodobne przekroczy ono poziom 14 proc. (pamiętając o licznej emigracji, która faktycznie nie pozwala tego niechlubnego wskaźnika śrubować), co potwierdzi, że negatywna ocena założenia przyjętego do budżetu (13 proc. deficytu na koniec roku), nabierze bardzo realnego kształtu.