Raport „Polityka prorodzinna w wybranych krajach Unii Europejskiej”

2012.03.12

Michał Czarnik

W ostatnich miesiącach, głównie pod wpływem propozycji reform systemu emerytalnego, w dyskusji publicznej w Polsce pojawia się coraz więcej głosów uświadamiających wyzwania demograficzne jakie stoją przed naszym społeczeństwem.  Wyniki ostatniego powszechnego spisu ludności ujawniające skalę migracji zarobkowej oraz utrzymujący się od wielu lat jeden z najniższych na świecie wskaźników dzietności zaczynają docierać do świadomości politycznych decydentów.  Formułowane postulaty konieczności bardziej efektywnego prowadzenia polityki prorodzinnej rzadko jednak przyjmują formę konkretnych propozycji. Nie mają charakteru całościowego, wprowadzającego kompleksowe mechanizmy rzeczywiście poprawiające uwarunkowania ekonomiczne polskich rodzin. Przy okazji w dyskusji publicznej pojawia się wiele fałszywych uproszczeń sprzecznych z doświadczeniami polityki prorodzinnej w krajach zachodnioeuropejskich, takich jak na przykład tezy o nieuchronności negatywnych tendencji demograficznych uwarunkowanych przemianami społecznymi czy nieskuteczności jakichkolwiek mechanizmów wsparcia dla rodzin.

Zespół ds. Rodziny Fundacji Republikańskiej od swojego powstania w 2011 r. prowadzi prace badawcze nad sytuacją demograficzną i polityką prorodzinną w Polsce i w innych krajach europejskich.  W 2012 r. celem Zespołu ds. Rodziny jest opracowanie dogłębnej analizy dotyczącej tych kwestii, zawierającej nie tylko opis stanu istniejącego, ale także próbę sformułowania celów polskiej polityki prorodzinnej i konkretnych propozycji zmierzających do ich realizacji.

Pierwszym etapem zmierzającym do przygotowania takiej analizy jest niniejszy raport.  Zebrano w nim krótkie syntetyczne opracowania polityk prorodzinnych dziewięciu krajów europejskich.  Dobór tych krajów determinowany był ich reprezentatywnością dla poszczególnych typów polityk prorodzinnych wyróżnianych w opracowaniach teoretycznych (skandynawski, anglosaski, kontynentalny, południowoeuropejski), szczególnymi osiągnięciami w skuteczności powstrzymania negatywnych tendencji demograficznych w niektórych krajach oraz oryginalnością stosowanych w nich mechanizmów.

Opisy polityk prorodzinnych poszczególnych krajów zawarte w niniejszym raporcie zostały przedstawione w zwięzły sposób z koniecznymi w takim przypadku uproszczeniami. Lepszemu zobrazowaniu polityk prorodzinnych mają służyć: osadzenie zagadnienia w sytuacji demograficznej danego kraju i przedstawienie skali nakładów finansowych ponoszonych przez poszczególne państwa na wsparcie rodzin.  Pomocne w tym zakresie ma być również  jednolite usystematyzowanie opisywanych mechanizmów polityki prorodzinnej w każdym opisywanym kraju w cztery grupy zagadnień:  urlopów macierzyńskich i wychowawczych,  świadczeń pieniężnych, preferencji w systemach podatkowych oraz świadczeń związanych z opieką zastępczą nad dziećmi. Opisy polityk prorodzinnych prezentowane są według najbardziej aktualnych dostępnych danych (w większości przypadków z 2011 r.)

Zaprezentowany raport stanowi pierwszą część większego projektu. Kolejnymi etapami będą: szczegółowa analiza skuteczności poszczególnych rozwiązań, wyciągnięcie z niej wniosków i przedstawianie postulatów legislacyjnych możliwych do zastosowania na polskim gruncie.  W założeniu  autorów raport ma stanowić użyteczne narządzie do dalszych prac zmierzających do sformułowania efektywnej polskiej polityki prorodzinnej korzystającej z doświadczeń krajów opisanych w niniejszym opracowaniu.

Zachęcamy do zapoznania się z raportem Polityka prorodzinna w wybranych krajach Unii Europejskiej. Przegląd stosowanych rozwiązań .

[box type=”download” ]Polityka prorodzinna w wybranych krajach Unii Europejskiej[/box]

Ostatnie Wpisy

Cztery kluczowe wyzwania dla Polski

2023.12.11

Fundacja Republikańska

Rzeczy Wspólne 46

2023.11.27

Fundacja Republikańska

Młodzieżowe rekomendacje polityk społecznych.

2023.10.31

Fundacja Republikańska

WSPIERAM FUNDACJĘ

Dołącz do dyskusji

Administratorem danych osobowych jest XXX, który dokonuje przetwarzania danych osobowych Użytkowników zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o ochronie danych osobowych (t. jedn. Dz.U. z 2002 r., nr 101, poz. 926 ze zm.) oraz ustawy z dnia 18 lipca 2002 roku o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. nr 144, poz. 1204 ze zm.). Operator Serwisu zapewnia Użytkownikom realizację uprawnień wynikających z ustawy o ochronie danych osobowych, w szczególności Użytkownik ma prawo wglądu do swoich danych osobowych oraz prawo do ich zmiany, poprawiania i żądania ich usunięcia.